Eeuwige nazorg: niet meer nodig met duurzaam stortbeheer?
Bastienne Wentzel


ECN en RIVM publiceren samen een innovatief beoordelingssysteem waarmee wordt berekend wat acceptabele emissies van duurzaam beheerde stortplaatsen zijn. Bij deze emissies hoeven stortplaatsen niet meer eeuwigdurend te worden afgesloten. Dat kost veel minder geld en bovendien kan de stortlocatie een nieuwe bestemming krijgen. Een aanwinst voor de circulaire economie.

Stortplaatsen moeten volgens de huidige regels 'eeuwigdurende' nazorg krijgen, legt ECN-onderzoeker Andre van Zomeren uit. "Dat wil zeggen dat bedrijven die afval storten, tot in lengte van dagen geld moeten reserveren voor het onderhoud van de stortplaatsen en zorg moeten dragen voor de hermetische afdichting ervan. Maar wat is 'eeuwigdurend' en hoeveel moet dat kosten?"

Emissie berekenen
ECN ontwikkelde samen met RIVM een uniek rekenmodel. Van Zomeren legt uit: "Dit model maakt voor het eerst kwantitatief wat acceptabele emissies van een stortplaats zijn. Wat acceptabel is, hangt af van lokale factoren, zoals de bodemopbouw en de natuurlijke achtergrondconcentraties in het grondwater. Dat betekent dat we kunnen uitrekenen wanneer de emissies van een specifieke stortplaats zo laag zijn dat ze geen onacceptabele effecten op mens en milieu hebben."
De recente publicatie van de beleidsmatige aanpak in het wetenschappelijke tijdschrift Waste Management zorgt voor internationale aandacht en voor een groot vertrouwen bij onder andere de overheid dat de opgestelde ‘spelregels’ verdedigbaar zijn, zegt Van Zomeren. "Dat is belangrijk, want om duurzaam stortbeheer mogelijk te maken moet de overheid enkele regels aanpassen. Dat doet zij natuurlijk alleen als ze vertrouwen heeft in onze nieuwe methodiek. Wetenschappelijke acceptatie helpt daarbij," aldus Van Zomeren.

Afval wordt onschadelijk
Duurzaam stortbeheer houdt in dat de stortplaats niet meer wordt ingepakt, maar dat de bovenafdichting wordt weggelaten zodat lucht en water bij het afval kunnen komen. Het inbrengen van lucht en/of water gebeurt ook versneld door extra pompen. Daardoor worden schadelijke stoffen uitgespoeld, afgebroken of gebonden zodat ze niet meer in de bodem terecht komen. Drie pilots moeten de komende tien jaar uitwijzen of de emissies van deze duurzaam beheerde stortplaatsen voldoen aan de nieuwe grenswaarden. Als dat inderdaad zo is dan is eeuwigdurende nazorg overbodig. Diverse andere stortplaatsen in Nederland mogen wachten met het kostbare afdekken van de bovenkant tot de resultaten beschikbaar zijn.
Een belangrijk voordeel van duurzaam stortbeheer is een grote kostenbesparing op de dure afdichting en het wegnemen van de onzekerheden over hoeveel geld er voor onderhoud in de toekomst gereserveerd moet worden. Zodra het afval onschadelijk is, is het hermetisch afsluiten van de stortplaatsen niet meer nodig. Toekomstige generaties hebben dan geen last meer van ons probleem. Daarnaast kunnen de stortlocaties een hoogwaardige nieuwe bestemming krijgen zodra het afval onschadelijk is. Zo draagt ook duurzaam stortbeheer bij aan de circulaire economie.

Dit nieuwsbericht is gepubliceerd op de website van ECN.