Zondagochtend heel vroeg. Onder een waterig zonnetje stromen de trailers binnen bij ruitercentrum Rosworld even buiten Zeijen. Sommigen hebben er een rit van meerdere uren op zitten, anderen komen uit de buurt. De gezichten staan allemaal wat gespannen. Veel van de deelnemers doen voor het eerst mee aan een TREC-wedstrijd.
Zo ook Joan Blesing. De 26-jarige amazone is zaterdag al met haar paard Julian naar Zeijen gekomen. Julian heeft heerlijk geslapen in een box. Andere paarden die van ver kwamen overnachtten in de ruime paddocks. De ruiters sliepen in hun trailer, camper of auto.
Als Joan haar paard ophaalt om te zadelen voor het eerste wedstrijdonderdeel kijkt Julian, een KWPN-ruin van bijna 20 jaar met veel Engels volbloed, rustig om zich heen. Waar sommige paarden het allemaal wel spannend vinden om in een nieuwe omgeving te slapen lijkt Julian niet erg onder de indruk. Hij is een ervaren wedstrijdganger in de dressuur, vertelt Joan, maar de combinatie houdt ook erg van afwisseling. Op dae ponyclub doen ze mee aan spelletjesdagen en verkleedpartijen. Joan heeft meer last van zenuwen dan haar paard: 'Ik vind het wel een beetje spannend allemaal,' zegt ze 's ochtends.
Uitgedressuurd
Joan heeft zich met Julian tot in de puntjes voorbereid.'Ik was wel een beetje uitgedressuurd en op zoek naar iets anders,' vertelt de amazone. Haar instructrice wees haar op TREC en ze is meteen gaan kijken bij de Nationale Kampioenschappen afgelopen najaar. 'Ik vond het geweldig,' zegt Joan. 'Niet alleen de wedstrijdonderdelen maar de mensen waren ook zo vriendelijk. We mochten dwars door het parcours lopen. TREC-paarden en ruiters kijken daar niet van op. Iedereen nam de tijd voor ons om uit te leggen wat de ruiters moesten doen.'
De combinatie schreef zich direct in voor allerlei trainingen die leden van de TREC Club Nederland organiseren. Zo volgden ze de cursus Kaart en Kompas om te leren kaartlezen. Dat is nodig als je het eerste onderdeel van de TREC-wedstrijd, de POR ofwel oriëntatierit, goed wilt kunnen volbrengen. Daarna deed ze mee aan diverse trainingen voor de MA en de PTV, de gangenproef en de hindernisrit die de twee andere onderdelen van een wedstrijd vormen.
Kaartlezen
Joan en haar ruin starten deze ochtend als tweede combinatie. Eerst controleert de jury de bepakking. Voor de klasse T2 waarin Joan en Julian starten moet je zelf een halster en touw, een zakmes en een hoevenkrabber meenemen. Ook ID-papieren van jezelf en je paard moet je bij je hebben. Een vergeten onderdeel kost punten. Alles is perfect in orde en de amazone mag naar de 'maproom'. Terwijl Joan de route voor vandaag zelf moet overnemen van een voorbeeldkaart staat Julian vastgebonden te wachten tot ze mogen vertrekken.
Als de combinatie na zo'n twee uur weer terugkeert bij Rosworld staat Joan's gezicht een stuk meer ontspannen. Ze hebben een mooie tocht gereden van ongeveer twaalf kilometer door natuurgebieden, langs de hei en door een mooi dorpje. 'Volgens mij heb ik alles goed gereden en geen enkele post gemist,' denkt Joan. Julian mag even rusten terwijl zijn ruiter het parcours van de PTV van 's middags gaat lopen. Alle deelnemers kunnen meelopen waarbij de hindernissen en de beoordeling ervan uitgebreid wordt toegelicht door organisator Wendy. Iedere deelnemer hoort natuurlijk het regelement te kennen, maar het blijkt toch nog wel handig voor veel debutanten om een keer te horen wat er van ze verwacht wordt.
Joan en Julian starten als tweede met de gangenproef. In een keurig rustig galopje leggen ze de 150 meter af over een stuk gras langs een weiland. De paarden in het weiland kijken verbaasd toe. Aan het eind keert de combinatie om en stapt zo snel mogelijk het hele stuk weer terug, zonder aan te draven. De meeste punten krijg je voor de langzaamste galop en de snelste stap.
Behendigheid en gehoorzaamheid
Daarna rijden ze meteen naar de start van de PTV die begint met de oefening 'berg opwaarts rijden'. Het is aardig steil maar Julian draaft beheerst helemaal naar boven en verdwijnt tussen de bosjes. De hindernisbaan ligt verspreid over het terrein waardoor de ruiters tussen de hindernissen over kleine paadjes of door het bos moeten rijden. Het lijkt wel wat op een cross.
Even later verschijnen ze weer en nemen de 'laaghangende takken'. Op een aantal hindernispalen zijn bamboestokken gelegd op een hoogte die 30 cm hoger is dan de schoft van het paard. De combinatie gaat er in volle galop onderdoor. Julian zakt diep door z'n knieën en Joan ligt plat op zijn hals. De drie takken blijven liggen en ze krijgen de volle tien punten voor de hindernis.
Verderop gaat het om rust en gehoorzaamheid bij het trailerladen, het stilstaan, een poort openen en sluiten en een bruggetje nemen. Op het laatst mag het weer wat sneller: in een bosje verderop staan enkele boomstammen opgesteld en mogen de paarden springen. Na de laatste sprong volgt de finish. Joan en Julian razen nog een beetje hyper van de spanning en de adrenaline voorbij. Ze hebben alle hindernissen keurig genomen.
Goed begin
Het toegestroomde publiek kijkt genietend van de zon naar het spektakel van de overige ruim dertig deelnemers. Ondertussen maakt de rekenkamer overuren om zo snel mogelijk na de laatste deelnemer de uitslag te kunnen bekendmaken. Er zijn veel gesponsorde prijzen te verdelen zoals gebruikelijk bij TREC. Ook worden diverse categoriën ingedeeld zodat iedereen een eerlijke kans heeft om een prijs te winnen. De T1 is voor combinaties die nog geen lid zijn van de club en de T2 voor leden. Teams die met twee of drie ruiters samen de POR hebben afgelegd worden apart geklasseerd van de soloruiters.
Joan heeft het erg goed gedaan: ze wint de tweede prijs in de categorie T2 solo. Maar de prijs lijkt niet eens het belangrijkste voor haar. 'Wat jammer, het is alweer voorbij!' zegt ze. We zullen haar en Julian dit TREC-seizoen bij zoveel mogelijk wedstrijden zien. 'Julian is toch al 20. We hebben nu eindelijk iets gevonden dat we allebei heel leuk vinden. Nu wil ik er zoveel mogelijk van genieten!'
Wat is TREC?
TREC is een van oorsprong Franse recreatieve paardensport die is bedoeld om te testen hoe goed een combinatie in staat is een meerdaagse tocht in vreemd terrein te maken. Alle onderdelen testen vaardigheden die je bij een buitenrit ook van pas komen. De letters staan voor 'Techniques de Randonnée Equestre de Competition'. De meeste wedstrijden worden over twee dagen verreden, soms is het slechts een dag. Het eerste onderdeel, de oriëntatierit of POR (Parcours d'Orientation et de Régularité), draait om het uithoudingsvermogen van je paard en om jouw vermogen om je in vreemd terrein met een kaart en eventueel een kompas te redden. Je neemt alles wat je nodig hebt op een dagtocht zelf mee, ook eten en drinken. Als je de route goed volgt kom je posten tegen. Mis je een post, dan kost dat punten. Voor het tweede onderdeel, de MA (Maîtrise des Allures) moet je de gangen van je paard goed beheersen. Op een rechte baan van 150 meter laat je eerst een zeer langzame galop zien en vervolgens een zo snel mogelijke stap. Hoe langzamer, respectievelijk sneller, hoe meer punten. Een verandering van gang kost je al je punten. Het derde onderdeel is de PTV (Parcours en Terrein Varié), een hindernisbaan die wel wat lijkt op een combinatie van cross en trail. Ruiter en paard moeten zestien hindernissen overwinnen. De hindernissen zijn zo gekozen dat je ze tijdens een tocht of buitenrit tegen zou kunnen komen. Daarom kun je dit onderdeel op een buitenrit prima oefenen. Spring bijvoorbeeld eens over een boomstammetje of rijd door een kuil. Rijd een steile heuvel af en weer op zonder te racen. Neem wat kleine paadjes waarbij je op de hals van je paard moet gaan liggen om niet geraakt te worden door takken. Ook de gehoorzaamheid word getest: probeer bijvoorbeeld eens midden in het bos stil te staan, de teugels op de hals te leggen en je paard enkele seconden onbeweeglijk stil te laten staan. Handig als je iets uit je zadeltas wil pakken. Info Alles over TREC, de wedstrijdagenda en trainingsmogelijkheden vind je op de site van de club: www.trec-club.nl
Voor het eerst een wedstrijd organiseren
Wendy Koekoek en Marjolein van Burk zijn enthousiaste TREC-ruiters. Maar omdat ze in het hoge noorden wonen is er bijna nooit een wedstrijd bij hun in de buurt. De meeste worden namelijk in het oosten of zuiden van het land gehouden. De dames moeten dus uren reizen om hun favoriete sport te kunnen beoefenen. Daar wilden ze verandering in brengen. Ze besloten TREC naar Zeijen (Dr.) te halen. Leden van de TREC Club Nederland kunnen zelf een één- of tweedaagse wedstrijd organiseren in overleg met het bestuur. Ze zoeken een geschikte lokatie en overleggen met een van de bestuursleden over de invulling van de dag of het weekend. Wendy en Marjolein doen het voor het eerst. Evenals voor de nieuwe ruiters is het voor de organisatoren ook spannend. 'Mijn hoofd loopt over,' zegt Wendy zaterdagmiddag met een rood hoofd. 'Er is zoveel waar je aan moet denken. Ik hoop maar dat alles goed komt.' Zondag na afloop van de wedstrijd kunnen de dames terugkijken op een zeer geslaagde 'eerste keer' met tevreden deelnemers. Zelf vonden ze het gelukkig ook de moeite waard. 'Ik zou zelf wel met mijn eigen wedstrijd willen meedoen,' zegt Wendy. 'Uiteindelijk was het alle haakjes van braamstruiken, blaren op de voeten, de slapeloze nachten en alle stress van de dag zelf helemaal waard. Wat mij betreft tot volgend jaar, en dan een tweedaagse!'
Dit artikel is gepubliceerd in Ros, augustus/september 2011.
