Celtherapie heeft de toekomst, denkt Nadav Eshkol van het Israëlische biotechbedrijf Pluristem. De aanpak werkt, kijk maar naar Kymriah - een gentherapie voor diverse vormen van bloedkanker, en Yescarta, een succesvolle behandeling met zogeheten CAR-T-cellen tegen Non-Hodgkin lymfoom. De bron van de cellen voor celtherapie is nogal eens embryonale cellen en dat levert een ethische discussie op. Bovendien is de bron niet groot, zodat met de snelle ontwikkeling van meer celtherapieën er een probleem kan ontstaan met de beschikbaarheid. Tot slot is afstoting door het immuunsysteem van vreemde cellen een probleem.
Pluristem gebruikt daarom placentacellen voor diverse celtherapieën. Met één placenta kunnen 25.000 patiënten worden behandeld, zegt Eshkol. Het bedrijf maakt gebruik van placenta's die na de geboorte van gezonde baby's gedoneerd zijn. "De bron is in principe oneindig en het gebruik van placentacellen is ethisch geaccepteerd," zegt Eshkol. Placentacellen hebben een lage immunogeniciteit en immunomodulatie, wat betekent dat ze geen sterke immuunrespons oproepen. Daardoor is de kans op afstoting door de ontvanger van de cellen veel kleiner dan bij bijvoorbeeld beenmergcellen.

Grote schaal
Het gaat om mesenchymale stamcellen, dat zijn multipotente bindweefselcellen die dus nog naar allerlei andere cellen kunnen differentiëren. Pluristem ontwikkelde een proces waarmee ze de cellen op grote schaal kunnen isoleren en kweken in bioreactoren tot 75 liter. Die schaal is nodig volgens Eshkol om aan de toenemende vraag naar celtherapie te kunnen voldoen en tegelijkertijd de geneesmiddelen betaalbaar te houden.
Pluristem ontwikkelde hiermee onder andere een therapie voor critical limb ischemia, een doorbloedingsprobleem van het been door vetafzetting in de aderen. In het ergste geval verliest te patiënt zijn been of kan zelfs overlijden. De therapeutische cellen, PLX-PAD genaamd, worden geïnjecteerd in de spieren en scheiden daar diverse stoffen uit die onder andere de groei van nieuwe bloedvaten stimuleren. Fase III klinische studies zijn bezig en Pluristem verwacht in 2020 het middel op de markt te brengen. Ook voor een middel dat de regeneratie van beenmerg stimuleert zijn klinische tests bezig. In de pijplijn zit een inhibitor van kankercelgroei, waarvoor de toestemming voor klinische tests nog moet worden aangevraagd.