AMOLF-onderzoekers ontwikkelden een eenvoudige test voor het aantonen van giftig lood door gebruik te maken van de speciale eigenschappen van een perovskiet halfgeleider. Dat materiaal is bijvoorbeeld geschikt voor leds en zonnecellen. De spray licht fel groen op in contact met een oppervlak dat lood bevat. De test is 1000 keer gevoeliger dan bestaande tests en de onderzoekers vonden geen vals positieve of vals negatieve resultaten. De studie werd op 27 november 2023 gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Environmental Science and Technology. (Foto: AMOLF)

AMOLF-onderzoeker Christiaan van Campenhout vond een nieuwe, eenvoudige manier voor het maken van een materiaal met een regelmatig bandenpatroon van kristallen. Het patroon dat de kristallen vormen is geen toeval. De onderzoekers kunnen met een simpele opstelling heel precies regelen hoe breed de banden zijn en wat hun onderlinge afstand is. Dat is mogelijk een eenvoudige en goedkope manier om optica, elektronica of sensoren te maken. Het onderzoek is op 2 augustus 2023 gepubliceerd in het tijdschrift Advanced Materials.

Onderzoekers van AMOLF hebben ontdekt hoe het kan dat cellen niet ongebreideld delen in de darm. Een idee was dat dat komt doordat er voor elke cel die deelt er gemiddeld ook een stopt met delen. Maar dit model gaf geen goed antwoord op de vraag waarom de celgroei weinig fluctueert. Jeroen van Zon en collega's ontdekten nu hoe dat kan, door time-lapse filmpjes te maken van de cellen. Ze zagen dat twee dochtercellen van een moedercel altijd hetzelfde doen. Ze delen beide wel óf beide niet. Daardoor is de celgroei constant, met minder kans op kanker en andere ziektes.(Illustratie: AMOLF)

Specialists in single cell dynamics of research institute AMOLF together with CRISPR-Cas researchers of TU Delft were able to measure for the first time how quickly a single cell can build new memory and remove invading DNA using the CRISPR Cas system. Remarkably, they noted a large variability between individual cells in different populations. The results were published on April 25, 2022 in the open access scientific journal Molecular Systems Biology.

Following a single protein inside the cavity of a GroEL chaperone for the first time, researchers at AMOLF led by professor Sander Tans discovered how protein folding can be accelerated. Amino acid chains are pulled inside the open cavity of the chaperone, where they collapse on top of themselves and fold. The findings have implications for our understanding of cellular protein control and folding diseases. The research was published in Science Advances on March 4th.

AMOLF-onderzoekers ontdekten in samenwerking met onderzoekers van het Erasmus MC een genetisch mechanisme dat ervoor zorgt dat een eenmaal gedifferentieerde zenuwcel zijn identiteit behoudt. Het gaat om een neuron dat zout kan detecteren in de worm C. elegans. Die identiteit wordt door een genetische schakelaar tijdens de ontwikkeling van de cel aangezet. Jeroen van Zon en collega’s ontdekten nu hoe het kan dat die schakelaar nooit meer spontaan uit gaat. Het onderzoek staat in het wetenschappelijke tijdschrift eLife.

Promovendus Marloes Bistervels van de AMOLF onderzoeksgroep Self-Organizing Matter, is het gelukt om de vorming van nanocomposieten in de vorm van koralen of vazen, tot in de puntjes te controleren met licht. Door een oplossing met de juiste ingrediënten te beschijnen met UV-licht kan ze op micrometerschaal controleren waar en wanneer er welke structuren ontstaan. Ze publiceert haar bevindingen in het wetenschappelijke tijdschrift Advanced Materials.

Een collectief van autonome, zelflerende robotjes schikt zich bijzonder makkelijk naar veranderende omstandigheden. Dat laten onderzoekers van AMOLF's Soft Robotic Matter groep zien. Ze bouwden een treintje van simpele robotjes waarin elke robotje individueel zichzelf leerde zo snel mogelijk voort te bewegen. De resultaten van het onderzoek staan vandaag in het wetenschappelijke tijdschrift PNAS.

AMOLF-onderzoekers Erik Garnett, Susan Rigter en collega’s zijn de eersten die onomstotelijk aantonen dat amorf perovskiet bestaat. Het materiaal kan zonnecellen van perovskiet veel efficiënter maken. Het onderzoek verscheen op 17 februari online in het tijdschrift Advanced Functional Materials.

Celpopulaties blijken zich heel snel aan te kunnen passen aan veranderingen in hun omgeving. Dat doen ze niet alleen door genexpressie zoals lang werd gedacht, maar door het veranderen van de fysische en chemische eigenschappen van eiwitten op hun oppervlak. Dat laatste proces duurt seconden in plaats van uren. Onderzoekers van AMOLF en de universiteit Yale ontdekten de snelle aanpassingen met een nieuwe microscopische techniek om kleine levende cellen te bestuderen.

Kan een cel de toekomst voorspellen? Weet een bacterie bijvoorbeeld of zijn voedingsstoffen opraken, zodat hij zich aan moet passen? AMOLF-onderzoeker Pieter Rein ten Wolde denkt van wel en gaat met behulp van computersimulaties berekenen hoe eencellige organismen zoals bacteriën en gistcellen dat doen. Daarvoor kreeg hij onlangs de belangrijke ERC Advanced Grant toegekend.

Perovskiet, een veelbelovend materiaal voor zonnecellen, kun je veel stabieler en daarmee efficiënter maken door slechts één ion te vervangen. Onderzoekers van AMOLF lieten op onverwachte wijze zien hoe dat kan: druk blijkt een belangrijke rol te spelen.

Hoe halen cellen aan elkaar geklonterde eiwitten uit elkaar? Onderzoekers van AMOLF en de universiteit van Heidelberg laten zien dat de moleculaire chaperonne ClpB aan enkele eiwitketens trekt, en deze zo uit de klont haalt. Ze publiceren hun resultaten op 29 januari in Nature.

Onderzoekers van AMOLF presenteren een nieuwe manier om het gedrag van prismatische metamaterialen te beschrijven. (Fotocredit: AMOLF)

”For the first time, I feel I am doing research that has an impact. It is very rewarding. I am confident that we are developing materials that can be used in industry.” Sonia Castellanos, group leader of the EUV Photoresists group of ARCNL, unravels the working mechanisms of new classes of photoresists and developes new materials that will make future chips for phones and computers much smaller. Recently, she published results from this research in the Journal of Materials Chemistry C.

Onderzoekers van AMOLF hebben een manier gevonden om structuren van kalk, zoals een zee-egelskelet, geschikt te maken voor gebruik in elektronica. Daarvoor passen ze de samenstelling aan zodat het materiaal een halfgeleider wordt, maar wel zijn vorm behoudt. Zonnecellen worden hiermee efficiënter en stabieler. Onlangs verscheen dit onderzoek in het tijdschrift Nature Chemistry.